Wśród zawodów prawniczych profesja sędziego ma najdłuższą historię i równocześnie cieszy się najwyższym autorytetem - w hierarchii prawniczej znajduje się ponad innymi zawodami prawniczymi. Niezawisłość sędziowska sprawia, że sędzia nie podlega żadnym innym urzędom, a jedynie Konstytucji i ustawom. Specyfika zawodu polega m.in. na dożywotności sprawowania urzędu oraz nieusuwalności z tego stanowiska.

W kręgu zawodów prawniczych jest to stanowisko najbardziej odpowiedzialne, od decyzji sędziego zależy bowiem dalszy los osób, biorących udział w procesie – nierzadko dotyczy to całego przyszłego życia oskarżonego.

Tak samo jak w przypadku innych zawodów prawniczych, również w przypadku sędziego pierwszym etapem na drodze kariery zawodowej jest ukończenie studiów prawniczych, oferowanych przez wszystkie uniwersytety krajowe oraz szkoły niepubliczne. Studia prawnicze są pozbawione specjalizacji i dają absolwentom ogólną wiedzę prawniczą. Dopiero po zakończeniu nauki i uzyskaniu dyplomu można podjąć decyzję o dalszej drodze prawniczej.

Od tego roku zmienione zostały zasady kształcenia przyszłych sędziów – obowiązkowo należy odbyć najpierw aplikację ogólną, a następnie sędziowską. Dopiero wtedy można ubiegać się o pracę w tym zawodzie. Ukończenie aplikacji ogólnej daje także możliwość przystąpienia do aplikacji prokuratorskiej.